2
2013
Πρόλογος – Επίλογος
An article by 
Οδηγίες – Κανόνες για Πρόλογο και Επίλογο
Πρόλογος: Γενικά, ο πρόλογος πρέπει να κεντρίζει το ενδιαφέρον του αναγνώστη, να αναδεικνύει την ιδιαιτερότητα του θέματος, να δηλώνει την κατευθυντήρια ιδέα του συγγραφέα και, τέλος, να διευκολύνει την μετάβαση στο κυρίως μέρος της ανάπτυξης. Το ιδανικό είναι σε κάθε έκθεση να αυτοσχεδιάζουμε και να ξεκινάμε με ένα πρωτότυπο τρόπο. Υπάρχουν, όμως, κάποιοι συγκεκριμένοι τρόποι για να ξεκινήσουμε τον πρόλογο μας.
Είδη Προλόγου:
1) Πρόλογος που ακολουθεί παραγωγική πορεία: Ξεκινάμε από το γενικότερο πλαίσιο στο οποίο εντάσσεται το θέμα που εξετάζουμε και προχωράμε στο ειδικό.
π.χ. αν το θέμα μας είναι ο χουλιγκανισμός, τότε ξεκινάμε μιλώντας γενικά για τα φαινόμενα κοινωνικής παθογένειας και, στη συνέχεια, αναφερόμαστε σε αυτόν.
+ το θετικό αυτού του τρόπου είναι ότι ταιριάζει στα περισσότερα θέματα έκθεσης.
2) Πρόλογος με τη μέθοδο του τονισμού: τονίζουμε εμφατικά την αξία της κυρίαρχης θεματικής έννοιας.
π.χ. αν η κυρίαρχη έννοια είναι η παιδεία, τονίζουμε την μεγάλη της αξία και την επίδραση σε όλους τους τομείς της ζωής μας.
3) Πρόλογος με ιστορική αναδρομή: Ξεκινάμε αναφέροντας πόσο διαχρονικό είναι το φαινόμενο ή η έννοια που μας απασχολεί, πόσο έντονα το συναντάμε στο παρελθόν. Στη συνέχεια ερχόμαστε στη σύγχρονη εποχή και σχολιάζουμε την εξέλιξη και την αύξηση που παρουσιάζει.
π.χ. αν το θέμα μας είναι η βία, σχολιάζουμε το γεγονός ότι συναντάται ως φαινόμενο σε όλες τις ιστορικές εποχές και σε όλες τις κοινωνίες.
Αν το θέμα αναφέρεται σε ένα ξεκάθαρα σύγχρονο φαινόμενο (π.χ. κλωνοποίηση) τότε εστιάζουμε στο γεγονός ότι αποτελεί κάτι το καινούργιο για την ανθρώπινη κοινωνία.
4) Αντιθετικός πρόλογος: Παρουσιάζουμε την αντίθετη άποψη ή έννοια για να δώσουμε έμφαση στην αξία της άποψης ή έννοιας που μας ενδιαφέρει.
π.χ. αν το θέμα μας είναι η ανεργία, μπορούμε να ξεκινήσουμε μιλώντας για την εργασία και το πόσα θετικά στοιχεία προσφέρει στο άτομο.
5) Πρόλογος με διασάφηση των εννοιών του θέματος ή με ορισμό της κυρίαρχης έννοιας. Αν επιλέξουμε αυτό τον τρόπο, δεν θα πρέπει να αρχίζουμε τον πρόλογο μας κατ’ ευθείαν με τον ορισμό της έννοιας. Ξεκινάμε με μια εισαγωγική πρόταση/περίοδο και στη συνέχεια αναφέρουμε τον ορισμό.
π.χ. Στις μέρες μας πολλοί κατηγορούν τους φορείς κοινωνικοποίησης για την ελλιπή αγωγή των νέων. Όταν χρησιμοποιούμε τον όρο κοινωνικοποίηση, εννοούμε την διαδικασία ένταξης του ατόμου στην κοινωνία, την μετάδοση όλων των γνώσεων κτλ…
6) Πρόλογος με τη μέθοδο του διλήμματος: Προτείνεται για θέματα όπου δεν είναι γενικώς αποδεκτή η ίδια θέση από όλους. Έτσι, παρουσιάζουμε τις δύο διαμετρικά αντίθετες απόψεις, δημιουργώντας ένα πρόλογο με σύγκριση-αντίθεση.
π.χ. Στο θέμα της θανατικής ποινής, πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι η επαναφορά της ενδεχομένως θα μείωνε τα ποσοστά εγκληματικότητας ενώ, αντίθετα, πολλοί υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ένα ανήθικο, απάνθρωπο, ακραίο και αναποτελεσματικό μέσο καταστολής.
7) Πρόλογος με επαναδιαπραγμάτευση: Σχολιάζουμε εκτενέστερα το θεματικό δεδομένο με την προσθήκη κάποιων πληροφοριών. Επιβεβαιώνουμε την αλήθεια του θέματος, επισημαίνουμε το ρόλο που διαδραματίζει στη ζωή μας.
Προσοχή: Αποφεύγουμε να αναφέρουμε στον πρόλογο στοιχεία που σχετίζονται με κάποιο από τα ερωτήματα.
π.χ. αν το πρώτο ερώτημα είναι οι αιτίες ενός κοινωνικού προβλήματος, τότε είναι λάθος να φτιάξουμε ένα πρόλογο που θα βασίζεται στην αναφορά των αιτιών. Και αυτό γιατί μπορεί να επαναλάβουμε στην ανάλυση του πρώτου ερωτήματος κάποια στοιχεία που έχουμε ήδη αναφέρει στον πρόλογο. Οπότε, στον πρόλογο μιλάμε γενικότερα και προετοιμάζουμε τον αναγνώστη μας για όσα θα ακολουθήσουν.
——————————————————————————————————————————————-
Επίλογος: είναι ένα από τα τρία βασικά δομικά μέρη κάθε κειμένου. Αποτελεί την λογική κατάληξη των προβληματισμών μας, συνοψίζει την κυρίαρχη ιδέα του θέματος και συγκεφαλαιώνει τα βασικά συμπεράσματα της ανάλυσης που προηγήθηκε. Γι’ αυτό, είναι χρήσιμο να προσέχουμε ώστε ο επίλογος της έκθεσης μας να είναι ολοκληρωμένος.
Είδη Επιλόγου:
1) Δεοντολογικός: είναι ο επίλογος που συμπυκνώνει τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν για την αντιμετώπιση ενός προβλήματος. Σε αυτή την περίπτωση κάνουμε μια συνοπτική αναφορά στις προτεινόμενες λύσεις, εφόσον αυτό δεν αποτελεί ερώτημα του θέματος.
2) Ανακεφαλαιωτικός: παρουσιάζει περιγραφικά και ασχολίαστα τις βασικές θέσεις που υποστηρίχθηκαν.
3) Δικαιολογητικός: Όταν το θέμα αναφέρεται σε κάποιο πολυσύνθετο και δυσεπίλυτο πρόβλημα, τότε μπορούμε να κάνουμε μια αναφορά στη σύγχρονη πραγματικότητα και στις συνθήκες που δικαιολογούν την αισιοδοξία ή την απαισιοδοξία μας.
4) Μέθοδος του συγκερασμού απόψεων: εφαρμόζεται σε θέματα διλημματικής μορφής, στα οποία διατυπώνονται δύο διαμετρικά αντίθετες εκδοχές αναφορικά με ένα πρόβλημα. Τότε, ο επίλογος συνήθως ταυτίζεται με τη διατύπωση μιας τρίτης άποψης-θέσης, που είναι κατά κανόνα ο συγκερασμός των δύο αντίθετων απόψεων.
5) Επίλογος με βάση δομικούς άξονες: α) συνοπτική επισήμανση του σπουδαιότερου κινδύνου που απορρέει από το πρόβλημα που εξετάζουμε, β) υπογράμμιση του χρέους του ανθρώπου και της πολιτείας για την αντιμετώπιση του προβλήματος, γ) έμφαση στην καταπολέμηση των βαθύτερων αιτιών του προβλήματος.
ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ!!!
